Algemeen

De mond en seksuele ontwikkeling

Het verkennen met de mond staat centraal in de orale fase. Dit is de eerste fase van de normale seksuele ontwikkeling. 

De orale fase

• Leeftijd 0-8 maanden
• Het kind neemt de wereld waar via zuigen, grijpen en voelen
• Het hele lichaam is een lustorgaan, maar de meeste sensaties komen binnen via de mond
• Het kind heeft nog geen ego-grenzen, het kind kan geen verschil aanbrengen tussen zichzelf en de ander, er is een symbiotische band tussen verzorger en kind

De mond wordt gebruikt om zichzelf en de wereld om zich heen te ontdekken. Denk aan het voelen van materiaal aan de lippen en de tong, het proeven van de verschillende smaken. Kinderen tussen de 0 en 2 jaar stoppen bijvoorbeeld zand of klei al snel in hun mond.

De mond, lippen en tong worden gezien als erogene zones. Ze bevatten veel zenuwuiteinden en zijn daardoor erg gevoelig. Aanraking geeft niet alleen veel informatie, maar het voelt ook prettig.

Positief doormaken van deze fase: als de orale behoeften herkend worden en er aan tegemoet gekomen wordt. Sommige personen komen niet verder dan deze fase of hebben af en toe een terugval naar deze fase. Ook volwassenen blijven orale behoeften houden, met name om stress of spanning te verminderen en meer veiligheid te ervaren. Iemand die bijvoorbeeld erg zenuwachtig is, kan nagelbijten of rookt een sigaret, iemand die moe is gaat duimzuigen.

Specifiek voor mensen met EMB

Wat is er bekend vanuit de theorie of de praktijk?

• Er hebben zich vaak problemen voorgedaan op het gebied van eten en drinken. Vaak is er sondevoeding ingezet of heeft iemand blijvend een neussonde of een maagsonde. Het mondgebied kan daardoor beladen zijn geworden. Positieve ervaringen moeten opnieuw opgedaan en ervaren worden.
• Overgevoeligheid in het mondgebied wordt vaak gezien. Schoonvegen of deppen van de mond en het gezicht moet behoedzaam plaatsvinden.
• Tijdens eet- en drinksituaties is er de mogelijkheid om te bijten op bekers en lepel als deze van hardplastic zijn.
• Er kan een sterke kauwbehoefte of sabbelbehoefte zijn, dan kan een kauwtube uitkomst bieden als een soort speen.

Organisatie

Is er voldoende kennis?

• De logopediste heeft kennis op het gebied van eten en drinken en soms ook bijten en overgevoeligheid
• De ergotherapeut/fysiotherapeute als het gaat om overgevoeligheid
• De seksuoloog of gedragsdeskundige als het gaat om sabbelen, bijten en zoenen
• Denk ook aan de tandarts, met name om uit te sluiten dat er geen pijn is in het mondgebied
• Soms moet er een deskundige buiten de eigen organisatie gezocht worden met meer specifieke kennis