Algemeen

Geslachtsorganen en seksuele ontwikkeling

Bij een erectie vullen de zwellichamen zich met bloed, waardoor de penis stijf wordt en zich opricht. Dit is een autonoom proces of een gevolg van seksuele opwinding. Zwelling van de clitoris is een vergelijkbaar proces, maar minder zichtbaar.

Het ontdekken van de geslachtsorganen verloopt in de normale seksuele ontwikkeling als volgt:

0-8 maanden: Bij een erectie kan de opwinding wel waarneembaar zijn, maar dit hoeft niet. Er is er geen sprake van gerichte aanraking. Er zijn geen ego-grenzen, dat wil zeggen dat het kind geen verschil kan aanbrengen tussen zichzelf en de ander.

8-14 maanden: Ontdekken van het ‘ik’ versus de buitenwereld en begin van het ontwikkelen van eigen identiteit. Het ontdekken van het eigen lichaam, dus ook de penis of de clitoris. En ontdekken dat het ene plekje lekkerder voelt dan het andere

17-36 maanden: vroeg genitale fase.
Ontdekken van het lijf, ontdekken van plezierige plekjes. Ontdekken van masturbatie, meestal te zien als “rij”gedrag, niet met een orgasme als doel maar om het lekkere gevoel. Leren door ontdekken, het kind kan openlijk masturberen, het heeft nog geen schaamte. Begin van de bewustwording van het verschil tussen jongens en meisjes (de geslachtsorganen).

3-4 jaar: laat genitale fase.
De bron van bevrediging zijn in dit stadium de geslachtsdelen, zoals een jong kind dat doet. Kinderen worden zich steeds meer bewust van hun lichaam en zijn nieuwsgierig naar hun lichaam en dat van andere kinderen, en ook dat van hun ouders. Voorbeeld: bij de kinderspelletjes doktertje en vader & moedertje wordt naar geslachtdelen gevraagd. Ook tonen kinderen interesse in het lichaam en geslachtskenmerken van hun ouders.

10-12 jaar en ouder: pubertijd
We zien masturbatie, gerichte stimulering, meestal met het doel om tot een orgasme te komen.
Het genot van klaarkomen wordt ontdekt. De behoefte gaat verder dan ontdekken en is gericht op seksuele ontlading.

Specifiek voor de persoon met EMB

Wat is er bekend vanuit de theorie of de praktijk?
Wat betreft de lichamelijke ontwikkeling moet naar de kalenderleeftijd gekeken worden.
De lichamen van volwassen mannen en vrouwen met EMB kunnen alle bij de leeftijd horende veranderingen hebben ondergaan: hormonale veranderingen, toename testosteron, oestrogeen, lichaamsbeharing. Medicatie (epilepsie, gedrag, slaap) kan hierop een remmende of versterkende invloed hebben. De penis of de vagina is normaal ontwikkeld en de meeste mensen met EMB kunnen in principe klaarkomen.

Lichamelijke beperkingen (bijvoorbeeld niet gecoördineerd de armen kunnen gebruiken) kunnen belemmerend zijn in gerichte ontdekking van het lijf of masturbatie: iemand zou wel willen, maar kan niet. Hoe kom je er in zo’n geval achter dat er de behoefte is om te masturberen, als diegene het zelf niet aan kan geven? Of wat doe je als iemand heel veel masturbeert, zonder dat hij of zij klaarkomt? Is klaarkomen al mogelijk en is dat het doel? Probeer scherp te krijgen wat de behoefte precies is, door goed te observeren en te beschrijven wat je ziet en wat je denkt of voelt. Maak je observaties (objectief) en je gedachte, gevoel (subjectief) bespreekbaar. Eventueel kan je daarna een periode afspreken waarin je hem of haar zo goed mogelijk in de gelegenheid stelt zichzelf te ontdekken.

Organisatie

Is er voldoende kennis?

• Raadpleeg specifieke deskundigen intern of extern, zoals een seksuoloog met kennis van EMB.
• Bij het aanleren van masturbatie kan een medewerker van de SAR (Stichting Alternatieve Relatieontwikkeling) ingeschakeld worden.Dit is een professional die een specifieke taak op dit gebied kan vervullen.
• Steeds meer zorgorganisaties verzorgen opleidingen over seksualiteit om het kennisniveau op peil te brengen.